etraf-muhiti-cirklendirenler-yarim-milyona-qeder-cerimelenecek-siyahi

Ətraf mühiti çirkləndirənlər yarım milyona qədər cərimələnəcək - SİYAHI

Nazirlər Kabineti “Təbii ehtiyatlara görə ödəmələrin, çirkləndirici maddələrin təbii mühitə atılmasına görə ödəmələrin tətbiqi və həmin ödənişlərdən əmələ gələn vəsaitdən istifadə haqqında” 3 mart 1992-ci il tarixli qərarında dəyişiklik edib.

Bununla bağlı Baş nazir Əli Əsədov qərar imzalayıb.

Qərar ətraf mühitə çirkləndirici maddələrin atılmasına görə ödəniş normativlərinin yeni iqtisadi şəraitə uyğunlaşdırılması və təbiətdən istifadəçilərin ətraf mühitin mühafizəsi sahəsində fəaliyyətinin tənzimlənməsi, tullantıların atılmasına, axıdılmasına və yerləşdirilməsinə görə onların məsuliyyətinin artırılmasına nail olmaq məqsədilə qəbul edilib.

“Azərbaycanda iqtisadiyyatın müxtəlif sahələrinin inkişafı nəticəsində ətraf mühitə təsirlər getdikcə artmaqdadır. Təsərrüfat və digər fəaliyyətlər üçün müəyyən edilmiş ekoloji və texnoloji tələblərə, qüvvədə olan standartlara və ətraf mühitin kəmiyyət, keyfiyyət normativlərinə riayət etmək, ətraf mühitin mühafizəsi və təbii resursların bərpası üzrə tədbirləri həyata keçirmək üçün ətraf mühitin çirkləndirilməsinə görə ödəniş normativlərinin yenilənməsinə zərurət yaranıb.

Belə ki, qüvvədə olan mövcud qiymətlər 1992-ci ilin iqtisadi göstəricilərinə görə təsdiq edilib. Bu da hazırkı dövrün tələblərinə cavab vermir və ölkənin iqtisadi inkişafı ilə uzlaşmır. Bu normativlər ötən dövr ərzində baş vermiş iqtisadi devalvasiyalar nəticəsində öz təsir qüvvəsini itirmişdir və buna görə də müəssisələr qarşısında ciddi məsuliyyət yaratmır.

Ötən dövr ərzində Azərbaycan BMT-nin “Təhlükəli tullantıların sərhədlərarası daşınmasına və kənarlaşdırılmasına nəzarət haqqında” Bazel Konvensiyasına qoşulub, tullantıların uçotunun və qeydiyyatının aparılması sisteminin təkmiləşdirilməsi məqsədi ilə Nazirlər Kabinetinin 2003-cü il 30 mart tarixli qərarı ilə “Təhlükəli tullantıların pasportlaşdırılması Qaydası” və 2008-ci il 25 yanvar tarixli qərarı ilə “İstehsal prosesində əmələ gələn tullantıların inventarlaşdırılması Qaydası” təsdiq olunub. Bu Qaydalarda da Bazel Konvensiyasının təsnifat sistemindən istifadə olunur.

Tullantıların idarə olunma sisteminin beynəlxalq tələblərə uyğun təkmilləşdirilməsi də ölkə üçün böyük əhəmiyyət kəsb edir. Lakin bu günə qədər təhlükəli tullantıların təhlükəlilik xüsusiyyətləri 1985-ci ilin müvəqqəti təsnifat sistemi ilə müəyənləşdirilirdi. Bu sistem tullantıların təhlükəlilik xüsusiyyətinin ətraf mühitə və insan sağlamlığına zərərli təsirlərini tam əhatə etmir.

Qərar ətraf mühitə çirkləndirici maddələrin atılmasına görə ödəniş normativlərinin yeni iqtisadi şəraitə uyğunlaşdırılması və təbiətdən istifadəçilərin ətraf mühitin mühafizəsi sahəsində fəaliyyətinin tənzimlənməsi, tullantıların atılmasına, axıdılmasına və yerləşdirilməsinə görə onların məsuliyyətinin artırılmasına nail olmağa imkan verəcək”, - deyə məlumatda qeyd olunub.

Su obyektlərinə çirkləndirici maddələrin axıdılmasına görə ödəniş NORMATİVLƏRİ

 

 

Sıra

№- si

 

 

Çirkləndirici maddənin adı

Çirkləndirici maddəyə görə

ödəniş normativi (manat/ton)

Xəzər dənizinə,

göllərə      və kollektorlara axıdılan çirkləndirici maddələrə

görə

çaylara və yeraltı su obyektlərinə

axıdılan çirkləndirici maddələrə görə

1

2

3

4

1.

Akril turşusu

712,8

768,0

2.

Alüminium (Al3 )

+

53,46

57,6

3.

+

Ammonium ionu (NH4 )

6,62

7,14

4.

Ammonyak (azota görə)

42,75

46,08

5.

Anilin

21 384,0

23 040,0

6.

Arsen

42,75

46,08

7.

Asetaldehid (etanal)

8,55

9,21

8.

Aseton

42,75

46,08

9.

Asılı maddələr

4,43

4,76

10.

Barium

2,88

3,09

11.

Benz(a)piren

427 800,0

460 800,0

12.

Benzin

21,39

23,04

13.

Benzol

4,26

4,59

14.

Berillium

7 128,0

7 680,0

15.

Bismut (III valentli)

4,26

4,59

16.

Bismut (V valentli)

21,39

23,04

17.

Bor turşusu

21,39

23,04

18.

Brom

10,68

11,52

19.

Butanol

71,28

76,80

 

20.

Butilakrilat

213,84

230,40

21.

Butilen

10,68

11,52

22.

Civə

132 900,0

304 000,0

23.

Dəmir

21,39

23,04

24.

Etilendiamin

10,68

11,52

25.

Fenol

3 327,33

3 584,0

26.

Flüoridlər

427,80

460,80

27.

Formaldehid

213,84

230,40

28.

Formalin

8,55

9,21

29.

Fosfatlar (Na,K,Ca)

42,78

46,08

30.

Fosfor             (üçxlorlu), maddəyə görə

21,39

23,04

31.

Fosfor (beşxlorlu), maddəyə görə

21,39

23,04

32.

Furfurol

213,84

230,4

33.

Heksametilendiamin

213,84

230,40

34.

Heksaxlorbenzol

42,78

46,08

35.

Heksaxlorbutan

213,84

230,40

36.

Heksaxlortsikloheksan

106,95

115,20

37.

Hidroxinon

10,68

11,52

38.

Hidrozin

213,84

228,9

39.

Xloroform

21 390,00

23 040,00

40.

2-Xlorfenil

305,55

329,13

41.

Xloridlər

0,14

0,16

42.

Xrom (Cr3+)

30,54

32,91

43.

Xrom (Cr6+)

106,95

115,2

44.

Xlor, sərbəst (aktiv xlor)

166 366,5

179 200

45.

İzobutilasetat

4,26

4,59

46.

İzopren

427,80

460,80

47.

Kadmium (Cd2+)

427,80

460,80

48.

Kalium (K+)

0,03

0,03

49.

Kalsium (Ca2+)

0,03

0,03

50.

Kaprolaktan

2,13

2,31

51.

Kerosin

213,84

230,40

52.

Kobalt (Co2+)

213,84

230,40

53.

Ksilol (isomer qarışığı)

42,78

46,08

54.

Manqan (Mn2+)

213,84

230,40

55.

Maqnezium (Mg2+)

0,03

0,03

56.

Metanol

21,39

23,04

 

57.

Metilmerkaptan

10 695,00

11 520,00

58.

Mis (Cu2+)

213,84

230,40

59.

Molibden

2 139,00

2 304,00

60.

Natrium (Na+)

0,03

0,03

61.

Neft və neft məhsulları

66,55

71,68

62.

Nikel (Ni2+)

213,84

230,40

63.

Nitrat-ion

0,06

0,06

64.

Nitrit- ion

26,73

28,80

65.

OBT5

1,12

1,16

66.

Piridin

213,84

230,40

67.

Polietilenamin

2 139,00

2 304,00

68.

Pestisidlər

21 390,00

23 040,00

69.

Qalay

19,08

20,55

70.

Qliserin

4,26

4,59

71.

Qurğuşun (Pb2+)

21,39

23,04

72.

Rodanid       (kalium       - rodanid)

14,25

15,36

73.

Rodanid      (natrium      - rodanid)

11,25

12,12

74.

Rubidium (Rb2+)

21,39

23,04

75.

Sianidlər

42,78

46,08

76.

Selen (Se6+)

2 139,00

2 304,00

77.

Silisium

0,21

0,24

78.

Sink (Zn2+)

213,84

230,40

79.

SSAM     (sintetik     səthi aktiv        maddələr           -

detergentlər )

33,27

35,84

80.

Stirol

2,13

2,31

81.

Stronsium

5,34

5,76

82.

Sulfat – ion (sulfatlar)

0,14

0,16

83.

Sulfit – ion (sulfitlər)

1,14

1,23

84.

Stibium (sürmə)

42,78

46,08

85.

Toluol

4,26

4,59

86.

Volfram

2 673,75

2 880,00

87.

Vanadium

2 139,00

2 304,00

88.

Yağlar, piylər

5,97

6,63

Atmosfer havasına çirkləndirici maddələrin atılmasına görə ödəniş NORMATİVLƏRİ

Sıra

№-si

Çirkləndirici maddənin adı

Çirkləndirici maddənin atmosferə atılmasına görə ödəniş normativi

(manat/ton)

1

2

3

1.

Ağac (taxta) tozu

36,0

2.

Alüminium-oksid

64,35

3.

Ammonyak

19,8

4.

Arsen oksidləri

3 012,3

5.

Asetaldehid

79,2

6.

Aseton

4,2

7.

Azot oksidləri

78,45

8.

3,4 -benz(a)piren

133 456,0

9.

Benzin

1,65

10.

Benzol

9,6

11.

Bərk hissəciklər (ümumi toz)

41,4

11.1.

PM110

22,8

11.2.

PM2,5

10,8

12.

Butan-butilen

1,65

13.

Butilasetat

4,2

14.

Butilen

0,96

15.

Dimetilamin

271,5

16.

Etilasetat

4,2

17.

Etilbenzol

135,8

18.

Fenol

11 820,0

 

19.

Flüoridlər

1 868,4

20.

Formaldehid

496,0

21.

Furfurol

54,4

22.

Gips və əhəng istehsalı tozu

47,8

23.

Hidrogen flüorid

768,0

24.

Hidrogen xlorid

22,2

25.

Hidrogen sianid

537,05

26.

Hidrogen sulfid

104,4

27.

His

169,2

28.

İzopropilbenzol

225,5

29.

Karbohidrogenlər

4,95

30.

Karbon (II) oksid (dəm qazı)

1,98

31.

Katalizator tozu

111,3

32.

Kobalt və onun oksidi

3 298,2

33.

Ksilol

6,2

34.

Kükürd anhidridi

42,0

35.

Manqan və onun birləşmələri

13 482,9

36.

Metan

1,65

37.

Metil spirti

24,24

38.

Metil stirol

43,0

39.

Metilasetat

7,14

40.

Metilmerkaptan

5 509,8

41.

Na,Mg,K,Ca,Fe,Sr,Mo,W,Bi

oksidləri

28,8

42.

Naftalin

156,9

43.

Nikel və oksidləri

10 438,2

44.

Nitrobenzol

96

45.

Ozon

673,5

46.

Qeyri-üzvi qurğuşun birləşmələri

3 476,10

47.

Qeyri-üzvi civə birləşmələri

3 476,10

48.

Sement tozu

1 717,6

49.

Silisium oksidləri

158,6

50.

Sink oksid

466,8

51.

Sirkə turşusu

35,1

52.

Slyuda tozu

2 673,0

53.

Stirol

156,6

54.

Sulfat turşusu

93,3

55.

Talk tozu

136,5

 

56.

Toluol

3,4

57.

Vanadium (V) oksid

4 670,7

58.

Xlor

343

59.

Xlorbenzol

8,6

60.

Xrom (VI valentli)

19 065,6

61.

Yağ turşusu

60,6

 

 

 

 

 

Sıra

№- si

 

 

Çirkləndirici maddənin adı

Çirkləndirici maddəyə görə

ödəniş normativi (manat/ton)

Xəzər dənizinə,

göllərə      və kollektorlara axıdılan çirkləndirici maddələrə

görə

çaylara və yeraltı su obyektlərinə

axıdılan çirkləndirici maddələrə görə

1

2

3

4

1.

Akril turşusu

712,8

768,0

2.

Alüminium (Al3 )

+

53,46

57,6

3.

+

Ammonium ionu (NH4 )

6,62

7,14

4.

Ammonyak (azota görə)

42,75

46,08

5.

Anilin

21 384,0

23 040,0

6.

Arsen

42,75

46,08

7.

Asetaldehid (etanal)

8,55

9,21

8.

Aseton

42,75

46,08

9.

Asılı maddələr

4,43

4,76

10.

Barium

2,88

3,09

11.

Benz(a)piren

427 800,0

460 800,0

12.

Benzin

21,39

23,04

13.

Benzol

4,26

4,59

14.

Berillium

7 128,0

7 680,0

15.

Bismut (III valentli)

4,26

4,59

16.

Bismut (V valentli)

21,39

23,04

17.

Bor turşusu

21,39

23,04

18.

Brom

10,68

11,52

19.

Butanol

71,28

76,80

20.

Butilakrilat

213,84

230,40

21.

Butilen

10,68

11,52

22.

Civə

132 900,0

304 000,0

23.

Dəmir

21,39

23,04

24.

Etilendiamin

10,68

11,52

25.

Fenol

3 327,33

3 584,0

26.

Flüoridlər

427,80

460,80

27.

Formaldehid

213,84

230,40

28.

Formalin

8,55

9,21

29.

Fosfatlar (Na,K,Ca)

42,78

46,08

30.

Fosfor             (üçxlorlu), maddəyə görə

21,39

23,04

31.

Fosfor (beşxlorlu), maddəyə görə

21,39

23,04

32.

Furfurol

213,84

230,4

33.

Heksametilendiamin

213,84

230,40

34.

Heksaxlorbenzol

42,78

46,08

35.

Heksaxlorbutan

213,84

230,40

36.

Heksaxlortsikloheksan

106,95

115,20

37.

Hidroxinon

10,68

11,52

38.

Hidrozin

213,84

228,9

39.

Xloroform

21 390,00

23 040,00

40.

2-Xlorfenil

305,55

329,13

41.

Xloridlər

0,14

0,16

42.

Xrom (Cr3+)

30,54

32,91

43.

Xrom (Cr6+)

106,95

115,2

44.

Xlor, sərbəst (aktiv xlor)

166 366,5

179 200

45.

İzobutilasetat

4,26

4,59

46.

İzopren

427,80

460,80

47.

Kadmium (Cd2+)

427,80

460,80

48.

Kalium (K+)

0,03

0,03

49.

Kalsium (Ca2+)

0,03

0,03

50.

Kaprolaktan

2,13

2,31

51.

Kerosin

213,84

230,40

52.

Kobalt (Co2+)

213,84

230,40

53.

Ksilol (isomer qarışığı)

42,78

46,08

54.

Manqan (Mn2+)

213,84

230,40

55.

Maqnezium (Mg2+)

0,03

0,03

56.

Metanol

21,39

23,04

57.

Metilmerkaptan

10 695,00

11 520,00

58.

Mis (Cu2+)

213,84

230,40

59.

Molibden

2 139,00

2 304,00

60.

Natrium (Na+)

0,03

0,03

61.

Neft və neft məhsulları

66,55

71,68

62.

Nikel (Ni2+)

213,84

230,40

63.

Nitrat-ion

0,06

0,06

64.

Nitrit- ion

26,73

28,80

65.

OBT5

1,12

1,16

66.

Piridin

213,84

230,40

67.

Polietilenamin

2 139,00

2 304,00

68.

Pestisidlər

21 390,00

23 040,00

69.

Qalay

19,08

20,55

70.

Qliserin

4,26

4,59

71.

Qurğuşun (Pb2+)

21,39

23,04

72.

Rodanid       (kalium       - rodanid)

14,25

15,36

73.

Rodanid      (natrium      - rodanid)

11,25

12,12

74.

Rubidium (Rb2+)

21,39

23,04

75.

Sianidlər

42,78

46,08

76.

Selen (Se6+)

2 139,00

2 304,00

77.

Silisium

0,21

0,24

78.

Sink (Zn2+)

213,84

230,40

79.

SSAM     (sintetik     səthi aktiv        maddələr           -

detergentlər )

33,27

35,84

80.

Stirol

2,13

2,31

81.

Stronsium

5,34

5,76

82.

Sulfat – ion (sulfatlar)

0,14

0,16

83.

Sulfit – ion (sulfitlər)

1,14

1,23

84.

Stibium (sürmə)

42,78

46,08

85.

Toluol

4,26

4,59

86.

Volfram

2 673,75

2 880,00

87.

Vanadium

2 139,00

2 304,00

88.

Yağlar, piylər

5,97

6,63

Atmosfer havasına çirkləndirici maddələrin atılmasına görə ödəniş NORMATİVLƏRİ

Sıra

№-si

Çirkləndirici maddənin adı

Çirkləndirici maddənin atmosferə atılmasına görə ödəniş normativi

(manat/ton)

1

2

3

1.

Ağac (taxta) tozu

36,0

2.

Alüminium-oksid

64,35

3.

Ammonyak

19,8

4.

Arsen oksidləri

3 012,3

5.

Asetaldehid

79,2

6.

Aseton

4,2

7.

Azot oksidləri

78,45

8.

3,4 -benz(a)piren

133 456,0

9.

Benzin

1,65

10.

Benzol

9,6

11.

Bərk hissəciklər (ümumi toz)

41,4

11.1.

PM110

22,8

11.2.

PM2,5

10,8

12.

Butan-butilen

1,65

13.

Butilasetat

4,2

14.

Butilen

0,96

15.

Dimetilamin

271,5

16.

Etilasetat

4,2

17.

Etilbenzol

135,8

18.

Fenol

11 820,0

19.

Flüoridlər

1 868,4

20.

Formaldehid

496,0

21.

Furfurol

54,4

22.

Gips və əhəng istehsalı tozu

47,8

23.

Hidrogen flüorid

768,0

24.

Hidrogen xlorid

22,2

25.

Hidrogen sianid

537,05

26.

Hidrogen sulfid

104,4

27.

His

169,2

28.

İzopropilbenzol

225,5

29.

Karbohidrogenlər

4,95

30.

Karbon (II) oksid (dəm qazı)

1,98

31.

Katalizator tozu

111,3

32.

Kobalt və onun oksidi

3 298,2

33.

Ksilol

6,2

34.

Kükürd anhidridi

42,0

35.

Manqan və onun birləşmələri

13 482,9

36.

Metan

1,65

37.

Metil spirti

24,24

38.

Metil stirol

43,0

39.

Metilasetat

7,14

40.

Metilmerkaptan

5 509,8

41.

Na,Mg,K,Ca,Fe,Sr,Mo,W,Bi

oksidləri

28,8

42.

Naftalin

156,9

43.

Nikel və oksidləri

10 438,2

44.

Nitrobenzol

96

45.

Ozon

673,5

46.

Qeyri-üzvi qurğuşun birləşmələri

3 476,10

47.

Qeyri-üzvi civə birləşmələri

3 476,10

48.

Sement tozu

1 717,6

49.

Silisium oksidləri

158,6

50.

Sink oksid

466,8

51.

Sirkə turşusu

35,1

52.

Slyuda tozu

2 673,0

53.

Stirol

156,6

54.

Sulfat turşusu

93,3

55.

Talk tozu

136,5

56.

Toluol

3,4

57.

Vanadium (V) oksid

4 670,7

58.

Xlor

343

59.

Xlorbenzol

8,6

60.

Xrom (VI valentli)

19 065,6

61.

Yağ turşusu

60,6